Waarom 1 op de 4 mensen nooit een kater krijgt: "Verschillende factoren spelen een rol"

Iedereen kent het gevoel: hoofdpijn, misselijkheid, dorst en een allesoverheersende vermoeidheid na een avondje drinken. Maar verrassend genoeg zegt ongeveer één op de vier mensen dat zij nooit een kater ervaren, hoe veel of hoe vaak ze ook drinken.

Dit klinkt als een droom voor velen, maar het roept vooral vragen op. Want hoe kan het dat sommige mensen volledig gevrijwaard blijven van de ellende die anderen tot op de bank kluistert? In dit artikel duiken we in de wetenschap achter de oorzaak van een kater en waarom sommige mensen er simpelweg immuun voor lijken te zijn.

Genetische aanleg

Een van de meest onderzochte oorzaken voor het wel of niet krijgen van een kater is genetica. In het bijzonder draait het om twee enzymen: alcoholdehydrogenase (ADH) en aldehyde-dehydrogenase (ALDH2). ADH breekt alcohol (ethanol) in het lichaam af tot acetaldehyde – een tussenproduct dat veel giftiger is dan alcohol zelf. Vervolgens komt ALDH2 in actie om deze stof af te breken tot acetaat, dat minder schadelijk is voor het lichaam. Maar hier komt het verschil: sommige mensen hebben genetische varianten van het ALDH2-gen, waardoor dit afbraakproces trager of minder efficiënt verloopt.

Bij mensen met een goed functionerend ALDH2-enzym wordt acetaldehyde snel verwijderd, wat mogelijk verklaart waarom zij nooit een kater voelen. Uit onderzoek blijkt dat vooral mensen van Oost-Aziatische afkomst vaak variaties in dit gen hebben, waardoor ze sneller blozen en juist sneller last krijgen van alcohol. Maar het omgekeerde geldt ook: mensen met een ‘snelle’ afbraak kunnen alcohol misschien probleemloos verwerken, zonder nadelige na-effecten.

Gewoonten en tolerantie

Naast genetica spelen ook gewoonten een belangrijke rol in het ervaren van een kater. Mensen die regelmatig drinken, ontwikkelen vaak een bepaalde tolerantie. Dit betekent dat hun lichaam gewend raakt aan het afbreken van alcohol, waardoor de effecten minder voelbaar worden. Let op: dit betekent niet dat de alcohol geen schade aanricht, maar simpelweg dat de signalen – de oorzaak van een kater – minder worden waargenomen.

Mensen die zelden drinken, krijgen vaak sneller een kater, zelfs na een paar glazen. Wie echter vaker drinkt, en dat op een regelmatige manier doet, kan de symptomen gaan ‘verdragen’. Het lichaam herkent alcohol als een bekende stof, en de hersenen reageren minder heftig op de bijwerkingen. Dit verklaart waarom sommige mensen denken dat ze nooit een kater krijgen, terwijl het in werkelijkheid ook deels gaat om een verschoven perceptie. (lees verder onder de afbeelding)

Gezondheid en levensstijl

Je algemene gezondheidstoestand speelt eveneens een belangrijke rol. Iemand die gezond eet, voldoende slaapt, genoeg water drinkt en regelmatig sport, zal alcohol vaak beter kunnen verwerken. Een snellere stofwisseling, meer spiermassa en een goed functionerende lever dragen allemaal bij aan een vlotte afbraak van alcohol. Daardoor ontstaan er minder giftige bijproducten in het lichaam – en dus minder kans op katerklachten.

Uit onderzoek blijkt dat mensen met een gezonde levensstijl minder vaak last hebben van hoofdpijn, misselijkheid of vermoeidheid na het drinken. Dit zou kunnen verklaren waarom sportieve mensen vaker aangeven dat zij nooit een kater ervaren. De link met gezondheid is dan ook niet puur toevallig, maar waarschijnlijk een belangrijke factor die de ernst van de kater bepaalt.

Perceptie en pijngrens

Tot slot is er nog een interessant psychologisch aspect. Sommige mensen voelen simpelweg minder – letterlijk. De manier waarop het brein pijn en ongemak verwerkt, verschilt sterk per persoon. Iemand met een hogere pijngrens of een positievere mindset zal een lichte hoofdpijn of vermoeidheid niet zo snel als een ‘kater’ bestempelen. Bovendien speelt ook verwachtingspatroon een rol: als je denkt dat je nergens last van zult hebben, is de kans groter dat je klachten minder sterk aanvoelt.

Daarnaast blijkt uit studies dat stemming, slaapkwaliteit en zelfs stressniveau’s invloed kunnen hebben op de katerervaring. Een goed humeur en een ontspannen geest kunnen klachten dempen. Hierdoor lijkt het alsof sommige mensen nooit een kater hebben, terwijl ze biologisch gezien misschien dezelfde effecten ondergaan als anderen, maar ze gewoon anders beleven.

(Bron: Het Laatste Nieuws - Afbeeldingen: Unsplash)