Tegenwoordig staan we ook in het weekend stil op Belgische wegen: zijn auto's te goedkoop geworden?

Waar het verkeer vroeger vooral op weekdagen vastliep, zien we vandaag de dag steeds vaker ook lange files in het weekend. Zaterdagen en zondagen zijn steeds minder een garantie op vlot verkeer. Wat zit hierachter, en heeft de toegenomen betaalbaarheid van auto's er iets mee te maken?

De weekendfile is het nieuwe normaal

Ooit stonden files synoniem voor de ochtend- en avondspits tijdens werkdagen. Nu zien we op zaterdagen files richting winkelcentra, pretparken en kustgebieden, en op zondagen terugkerend verkeer vanuit recreatieve zones. Vooral tijdens de lente en zomer lopen de wegen vaak vol. De toename van weekendfiles heeft meerdere oorzaken:

• Vrijetijdsbesteding is mobieler geworden. Mensen zoeken vaker uitstapjes verder van huis, zelfs voor een korte dagtrip.
• Flexibele werkweken. Steeds meer mensen werken onregelmatige uren of kiezen voor een vierdagenweek, waardoor het weekendverkeer zich ook op vrijdag en maandag uitspreidt.
• E-commerce en retail. Zaterdag is dé shoppingdag geworden, met veel verkeer naar winkelzones en meubelboulevards.
• Evenementen en toerisme. Concerten, festivals en sportwedstrijden zorgen lokaal voor verkeersopstoppingen

(lees verder onder de afbeelding)

Zijn auto's te goedkoop geworden?

Hoewel een auto bezitten allesbehalve goedkoop is door stijgende brandstofprijzen, verzekeringen en belastingen, zijn de instapdrempels wel lager dan vroeger:

• Tweedehandswagens zijn toegankelijker dan ooit.
• Private lease maakt het mogelijk om zonder grote investering een nieuwe auto te rijden.
• Autodelen is in opkomst, maar vaak aanvullend in plaats van vervangend.

Het gevolg: meer auto’s per huishouden, en dus ook meer verkeer, ook buiten de werkweek.

Infrastructuur en oplossingen

Wegeninfrastructuur is nog grotendeels afgestemd op het klassieke woon-werkverkeer. Veel trajecten zijn niet berekend op piekdrukte buiten de spitsuren, laat staan op weekends waarin recreatieverkeer en lokale evenementen samenvallen. Tijdelijke werken of slecht weer kunnen dan snel tot files leiden.

Er is geen pasklare oplossing, maar wél zijn er mogelijkheden:

• Slim plannen. Vermijd bekende piekmomenten en vertrek vroeger of later.
• Openbaar vervoer gebruiken als het mogelijk is, zeker voor uitstapjes naar steden of populaire evenementen.
• Carpoolen of kiezen voor alternatieve routes of bestemmingen.
• Decentralisatie van evenementen en recreatie kan in de toekomst helpen om het verkeer beter te spreiden.

(Afbeeldingen: Unsplash)