Elia waarschuwt voor overschot aan zonne-energie: wat betekent dit voor eigenaars van zonnepanelen?

Hoogspanningsnetbeheerder Elia heeft recentelijk een waarschuwing uitgegeven over een mogelijk overschot aan zonne-energie in België, een situatie die zich dit jaar al in april voordoet. Opmerkelijk is dat een dergelijke waarschuwing vorig jaar pas in juni werd gegeven, wat wijst op een vervroegde uitdaging voor het elektriciteitsnet.

Zonnig weer en lager energieverbruik

Deze vervroegde waarschuwing is het gevolg van een combinatie van onverwacht zonnig weer en een lager energieverbruik in het voorjaar. Tijdens deze periode is de vraag naar elektriciteit doorgaans lager, terwijl de productie van zonne-energie aanzienlijk kan toenemen. Dit kan leiden tot een overaanbod op het net, wat uitdagingen met zich meebrengt voor het beheer en de stabiliteit van het elektriciteitssysteem.

Eerder heeft Elia al aangegeven dat het Belgische elektriciteitsnet onder druk staat door de snelle toename van hernieuwbare energiebronnen, zoals zonne- en windenergie. De infrastructuur moet zich aanpassen aan deze veranderende energiemix om de balans tussen productie en verbruik te waarborgen. In sommige gevallen heeft Elia moeten ingrijpen door bijvoorbeeld de productie van bepaalde energiebronnen tijdelijk te verminderen om de stabiliteit van het net te garanderen.

Mogelijke maatregelen

Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, is het essentieel om te investeren in maatregelen die het elektriciteitsnet flexibeler maken. Dit omvat onder andere het uitbreiden van opslagcapaciteiten, zoals batterijen, die overtollige energie kunnen opslaan voor later gebruik. Daarnaast kan vraagsturing een rol spelen, waarbij consumenten worden aangemoedigd om elektriciteit te gebruiken op momenten dat er een overschot is. Samenwerking met buurlanden voor de export van overtollige energie kan eveneens bijdragen aan het balanceren van het net. (lees verder onder de afbeelding)

Wat zijn mogelijke gevolgen voor eigenaars van zonnepanelen?

Een overschot aan zonne-energie betekent dat de stroom die je terugstuurt naar het net minder waard kan zijn. Bij dynamische of teruglevercontracten daalt de vergoeding bij overproductie. Soms gaat die zelfs richting nul euro of zelfs negatieve prijzen. Je krijgt dan weinig tot niets terug voor de stroom die je injecteert. Gevolg: Het rendement van je zonnepanelen daalt als je veel stroom terugstuurt op piekmomenten.

In extreme gevallen kunnen netbeheerders – zoals Elia of Fluvius – beslissen om bepaalde omvormers tijdelijk af te schakelen of in vermogen te beperken (curtailment). Dit gebeurt vooral op plekken waar het net overbelast raakt door veel lokale productie. Gevolg: Je panelen produceren minder, en je mist opbrengst zonder dat je daar iets aan kunt doen.

Toekomstige netkosten?

Er is discussie over of eigenaars van zonnepanelen in de toekomst meer zullen moeten bijdragen aan netkosten, zeker als het net vaak moet ingrijpen om overproductie op te vangen. De kans bestaat dat de overheid of netbeheerder nieuwe regels of tarieven invoert voor injectie tijdens piekmomenten.

(Bron: Het Laatste Nieuws - Afbeeldingen: Freepik)