Na jaren studeren geen werk: dit is de realiteit voor veel jonge Belgen in deze beroepscategorie

In België investeren jonge artsen jarenlang in hun opleiding, maar voor sommigen eindigt hun droom niet in een vaste job. Vooral in disciplines zoals chirurgie, urologie en gynaecologie is het vinden van werk moeilijker dan verwacht.

Te veel kandidaten voor te weinig plaatsen

Hoewel de opleiding lang en intensief is, slagen veel afgestudeerde specialisten er niet in om aan de slag te gaan in hun gekozen discipline. Vooral de zogenaamde ‘snijdende’ vakken trekken veel studenten aan, maar het aantal vacatures blijft beperkt. De kloof tussen het aantal afgestudeerden en de beschikbare jobs groeit, en dat zorgt voor frustratie en twijfel.

Veel jonge artsen kiezen na hun studies voor een ‘fellowship’, een bijkomende specialisatie in de hoop toch ergens binnen te raken. In de praktijk blijkt dat vaak niet meer dan een tijdelijke oplossing zonder zekerheid op een vast contract. Voor sommigen voelt het als een verlengde wachttijd, eerder dan als een echte carrièrestap.

Blijven hopen of stoppen?

Jonge artsen getuigen over de mentale tol van het voortdurende wachten op kansen. Ze zijn jarenlang opgeleid, vaak met goede resultaten, maar botsen op een systeem dat geen garanties biedt. Het idee dat er altijd werk is voor wie geneeskunde studeert, lijkt voor bepaalde specialisaties niet langer te kloppen. De overheid investeert jaarlijks duizenden euro’s per student in medische opleidingen. Toch wordt er zelden stilgestaan bij de verhouding tussen opleidingskosten en de reële tewerkstelling nadien. Zeker in knelpuntdisciplines waar het aanbod van specialisten groter is dan de vraag, rijzen er vragen over de efficiëntie van die investeringen. (lees verder onder de afbeelding)

Stages en series beïnvloeden studiekeuze

Volgens artsen zelf kiezen veel studenten voor populaire richtingen zoals chirurgie of gynaecologie omdat die stages het meest indrukwekkend zijn – én omdat ze vaak in de kijker staan via medische tv-series. Minder spectaculaire disciplines, zoals geriatrie, blijven onder de radar, ook al zijn daar vaak meer vacatures. Ziekenhuizen hebben vaak belang bij een groot aanbod van jonge artsen in opleiding. Assistenten kosten relatief weinig en nemen veel werk op zich. Voor de instellingen is het financieel interessant, maar voor de jonge artsen betekent het jarenlange onzekerheid en zware werklast aan een lage vergoeding.

Hervorming

Hoeveel jonge artsen er na hun opleiding daadwerkelijk geen vaste job vinden, is moeilijk te zeggen. België houdt wel statistieken bij over het aantal afgestudeerde artsen, maar er is geen duidelijk overzicht van wie effectief in zijn of haar specialisatie aan de slag is.

Er groeit stilaan consensus over de nood aan transparantie en structurele aanpassingen. Het monitoren van loopbanen na de opleiding én het instellen van limieten en betere voorwaarden voor fellowships worden naar voren geschoven als noodzakelijke stappen. Zo wil men vermijden dat jonge artsen jarenlang in onzekerheid blijven hangen.

(Bron: VRT - Afbeeldingen: Freepik)