De stijgende levensverwachting versus de pensioenleeftijd: krijgen Belgen nog wel een ‘zorgeloos’ pensioen?

De levensverwachting in België blijft stijgen, wat invloed heeft op hoe lang we van ons pensioen kunnen genieten. Deze trend roept vragen op over de duurzaamheid en de kwaliteit van het pensioenstelsel. In dit artikel onderzoeken we de relatie tussen de stijgende levensverwachting en de pensioenleeftijd in België.

Stijgende levensverwachting in België

In 2023 bedroeg de levensverwachting bij geboorte in België 82,3 jaar, een stijging ten opzichte van voorgaande jaren. Vrouwen hebben een hogere levensverwachting (84,3 jaar) dan mannen (80,2 jaar). Deze cijfers tonen aan dat Belgen gemiddeld langer leven dan ooit tevoren.

Huidige pensioenleeftijd en toekomstige veranderingen

De officiële pensioenleeftijd in België is momenteel 65 jaar. Echter, volgens plannen van de regering zal deze leeftijd stapsgewijs worden verhoogd: naar 66 jaar in 2025 en 67 jaar in 2030. Deze aanpassingen zijn bedoeld om het pensioenstelsel duurzaam te houden in het licht van de toenemende levensverwachting.

Effectieve uittredingsleeftijd

Ondanks de officiële pensioenleeftijd van 65 jaar, stoppen Belgen gemiddeld eerder met werken. In 2018 bedroeg de effectieve pensioenleeftijd 61,8 jaar, een van de laagste binnen de OESO-landen. Dit verschil tussen de officiële en de daadwerkelijke pensioenleeftijd legt extra druk op het pensioenstelsel.

Levensverwachting in goede gezondheid

Een belangrijke factor bij het bespreken van pensioen en levensverwachting is de 'gezonde levensverwachting', oftewel het aantal jaren dat men in goede gezondheid leeft. In België bedraagt deze gezonde levensverwachting gemiddeld 65 jaar, wat betekent dat een aanzienlijk deel van het leven na het pensioen mogelijk met gezondheidsproblemen wordt doorgebracht. (lees verder onder de afbeelding)

Regionale verschillen in levensverwachting

Er zijn opmerkelijke regionale verschillen in levensverwachting binnen België. In 2023 was de levensverwachting het hoogst in het Vlaams Gewest (83,2 jaar), gevolgd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (82,2 jaar) en het Waals Gewest (80,6 jaar). Deze variaties kunnen invloed hebben op regionale beleidsmaatregelen en pensioenplanning.

Toekomstige uitdagingen voor het pensioenstelsel

De combinatie van een stijgende levensverwachting en een relatief lage effectieve pensioenleeftijd stelt het Belgische pensioenstelsel voor aanzienlijke uitdagingen. Experts pleiten voor hervormingen die de pensioenleeftijd koppelen aan de levensverwachting om de financiële houdbaarheid te waarborgen. Daarnaast is er aandacht nodig voor het verhogen van de gezonde levensverwachting, zodat gepensioneerden langer van een kwalitatief goed leven kunnen genieten.

Conclusie

De stijgende levensverwachting in België heeft directe implicaties voor het pensioenstelsel en de periode waarin gepensioneerden van hun pensioen kunnen genieten. Het is essentieel om beleidsmaatregelen te overwegen die zowel de financiële duurzaamheid van het pensioenstelsel als de levenskwaliteit van ouderen verbeteren. Dit omvat het herzien van de pensioenleeftijd in relatie tot de levensverwachting en het bevorderen van een gezonde levensstijl om de gezonde levensverwachting te verlengen.

(Bronnen: Statbel, Knack, VRT - Afbeeldingen: Freepik)