Kunnen jonge mensen in Vlaanderen nog een huis kopen? De harde cijfers schetsen geen mooi beeld

In Vlaanderen dromen veel jongeren ervan om een eigen huis te kopen. Toch lijkt deze droom steeds verder weg te glijden. De stijgende vastgoedprijzen, de strengere kredietvoorwaarden en de dalende koopkracht maken het voor jongeren bijzonder moeilijk om op de vastgoedmarkt te stappen.

Hoe ernstig is de situatie? En wat zijn de oorzaken? Laten we de cijfers en de feiten onder de loep nemen.

Vastgoedprijzen rijzen de pan uit

Volgens recente cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau, is de gemiddelde prijs voor een huis in Vlaanderen in de afgelopen tien jaar met meer dan 50% gestegen. Waar de gemiddelde woningprijs in 2013 rond de €200.000 lag, lag deze in 2023 boven de €300.000. Appartementen zijn iets betaalbaarder, maar ook hier zijn de prijzen fors gestegen.

Deze stijgende prijzen maken het voor jongeren moeilijk om een woning te kopen zonder aanzienlijke financiële steun van hun ouders. Uit een studie van de Nationale Bank van België blijkt dat meer dan 60% van de jonge kopers afhankelijk is van familiale steun om een eigen huis te kunnen financieren.

Strengere hypotheekvoorwaarden

Naast de torenhoge vastgoedprijzen zijn ook de kredietvoorwaarden strenger geworden. Banken eisen doorgaans dat kopers minstens 20% van de aankoopprijs zelf kunnen financieren. Voor een huis van €300.000 betekent dit een eigen inbreng van €60.000 – een bedrag dat veel jongeren simpelweg niet kunnen ophoesten.

Daarnaast worden er strengere eisen gesteld aan het inkomen van kredietnemers. De maandelijkse afbetaling mag vaak niet meer dan 30% tot 35% van het netto-inkomen bedragen. Voor jongeren met een gemiddeld startloon is dit een bijkomende uitdaging.

Dalende koopkracht

De algemene koopkracht van jongeren staat onder druk door de stijgende kosten van levensonderhoud. Denk hierbij aan hogere energiefacturen, stijgende huurprijzen en toenemende kosten voor transport en voeding. Bovendien blijven de lonen vaak achter bij de inflatie, waardoor sparen voor een huis steeds moeilijker wordt.

(lees verder onder de afbeelding)

De impact van urbanisatie en ruimtelijke ordening

In Vlaanderen speelt ook de beperkte ruimte een rol. De vraag naar vastgoed in stedelijke gebieden blijft stijgen, wat de prijzen verder opdrijft. Dit fenomeen, gecombineerd met de strengere bouw- en milieuvoorschriften, maakt het aanbod van betaalbare woningen bijzonder schaars.

Mogelijke oplossingen en alternatieven

Hoewel de situatie somber lijkt, zijn er enkele initiatieven die jongeren kunnen helpen:

1. Sociale koopwoningen: Lokale overheden bieden sociale woningen aan tegen een lagere prijs. Helaas is het aanbod vaak beperkt en de wachttijden lang.
2. Co-housing: Dit woonconcept, waarbij jongeren samen een woning kopen en delen, wint aan populariteit. Het verlaagt de kosten, maar vereist een grote mate van samenwerking.
3. Huur met optie tot koop: Sommige projectontwikkelaars bieden de mogelijkheid om eerst een woning te huren en later te kopen, waarbij een deel van de huur als eigen inbreng geldt.

Conclusie: een zorgwekkende trend

De droom van een eigen huis is voor veel jongeren in Vlaanderen steeds moeilijker te realiseren. De combinatie van hoge vastgoedprijzen, strengere kredietvoorwaarden en dalende koopkracht vormt een haast onoverkomelijke hindernis. Beleidsmakers, banken en projectontwikkelaars zullen samen naar oplossingen moeten zoeken om deze generatie perspectief te bieden op de woningmarkt.

(Afbeeldingen: Freepik)